چگونه ماشین چاپ دسته دوم بخریم؟

‌به‌طور کلی ماشین‌های دست‌دوم مناسب بایستی بین ۳ تا ۵ و حداکثر ۱۰ سال سن داشته تا علاوه بر سالم و به‌روز بودن، امکان تولید محصول با کیفیت و رقابت را دارا باشند و آماده‌سازی آن‌ها بیش از حد زمان نبرد تا در رقابت‌های نفس‌گیر اقتصادی بتوان حرفی برای گفتن و حتی بقا داشت

چند نکته مهم

عمر مفید بهترین بیرینگ حداکثر ۵۰۰،۰۰۰،۰۰۰ دور گردش در خوشبینانه‌‌‌ترین حالت است و در عمل اگر رفتار مناسبی با ماشین و تجهیزات نشود، به ۲۰۰،۰۰۰،۰۰۰ دور هم نخواهد رسید.

حال اگر سیلندر ماشین دویست ملیون دور چرخش داشته باشد، بیرینگ‌های کوچک‌‌‌تر تا ۴ و یا ۵ برابر‌‌ این مقدار گردش داشته و بایستی زمان، هزینه و برنامه‌ریزی آن را هم در نظر داشت.

عمر مفید قطعات پلاستیکی در بهترین حالت ۵ سال است. با توجه به‌‌ این مورد و فشار هوا و عدم رسیدگی، نفوذ رطوبت به داخل هوا، شکنندگی شیلنگ‌ها، فرسودگی اجزای داخلی تجهیزات پنوماتیک، فعال‌سازها و جک‌ها امری معمول است که حتی منجر به سوختن کمپرسور و افزایش هزینه‌های تولید ‌‌می‌شود.

عدم تعویض به موقع روغن سبب تغییر ماهیت آن، اسیدی شدن، کاهش کارایی، خرابی محورها، آب‌بندها، کار با تاخیر، وجود لکه و از بین رفتن استقامت قطعات، کاهش اطمینان و حتی شکست‌های عملکردی و در بد‌‌‌ترین حالت شکست فیزیکی قطعات و مکانیسم‌ها خواهد شد.

دنده‌ها و بیرینگ‌ها

کاهش اطمینان در مورد دنده‌ها توجه به سلامتی گام دنده‌ها، زاویه تماس، روانی و سهولت عملکرد، بالانس و تعادل، لرزش، لقی آسیب فیزیکی، بررسی عدم تیزشدگی مهم بوده و نشانگر نصب درست و دقیق بخصوص در هنگام‌‌ اتصال یونیت‌ها می‌باشد.

وجود رگه‌ها و خطوط نامنظم و تکرارشونده‌‌ افقی در هنگام چاپ از جمله مواردی است که بایستی به دنده‌ها مشکوک شد و چنانچه فاصله بین رگه‌ها با فاصله بین گام دنده‌ها یکسان باشد، متهم نخست دنده و بیرینگ‌هایشان است.

بیرینگ‌ها در تمامی‌ قسمت‌های حساس و حیاتی‌‌ ماشین‌ها به‌کار رفته‌‌اند. آن‌ها تکیه‌گاه بوده و سبب انتقال نیرو و حرکت ‌به‌طور ظریف و دقیق می‌شوند، چنانچه بیرینگ‌ها به موقع ‌‌‌نگه‌داری نشوند یا ‌به‌طور اشتباه مورد بدرفتاری قرار گیرند، دچار کاهش دقت می‌شوند و سپس گیرپاژ‌های لحظه‌‌ای و نهایتا خوردگی شفت یا فرسودگی اجزای داخلی بیرینگ مانند حلقه‌ها، قفسه‌ها، رول و ساچمه‌ها و غیره می‌شوند.

برخی بیرینگ‌ها برای کاربردهای سرعتی هستند، مانند بال بیرینگ، که دارای نقطه تماس‌‌ اندک بوده و مناسب عملکردهای سرعتی مانند نوردهای آب و مرکب هستد و برخی‌‌ به‌صورت سوزن یا رول بوده که برای تحمل وزن به کار رفته‌‌اند. در مواردی که هم وزن و هم سرعت موردنظر باشند، از نوع بیرینگ‌‌ کونیک و زاویه‌دار استفاده ‌‌می‌شود.

در برخی موارد از بیرینگ خودتنظیم‌شونده در تغییر حرکت‌‌ محیطی به حرکت جانبی (مثل محور‌های صلایه‌ها) استفاده ‌‌می‌شود که دارای تغییر محور زاویه تا ۶ درجه هم ‌‌می‌شود. حال اگر در انتخاب بیرینگ فقط ابعاد فیزیکی مانند طول و عرض و ارتفاع در نظر گرفته شود، بایستی خیلی خوش‌شانس باشیم تا مورد درست را تهیه کرده باشیم.

نحوه ورود روانکار، نوع،‌‌ مقدار، جهت جریان، کاربردها و مواردی شبیه به آنچه قبلا ذکر شد، معمولا در کلاس‌های سرویس و ‌‌‌نگه‌داری به همراه تصاویر و عواقب انتخاب و عملکرد اشتباه‌‌ اغلب اوقات نشان داده‌ام و توصیه‌های مرتبط با ‌‌ایمنی و عملکردی را متذکر شده‌ام اما متاسفانه هیچ‌گاه خیلی از این نکات استقبال نشده است. شاید ‌‌‌آن را هزینه اضافی و سربار می‌دانند، در حالی که سرویس و ‌‌‌نگه‌داری روی دیگر سکه تولید است. هم‌اکنون نیز در حال تهیه موارد مرتبط با ‌‌‌نگه‌داری و نکات عملکردی مهم و دقیق یکی از ماشین‌های پرکاربرد‌‌ چاپ هستم‌‌ که به زودی ارائه خواهد شد.

نوردها و غلطک‌ها

یکی دیگر از مواردی که در ماشین‌ها بایستی بررسی شوند نوردها و غلتک‌ها هستند. نوردهای فرسوده نمی‌توانند حجم کلی مرکب مورد نیاز ماشین در یک دور چرخش ماشین را تامین کنند و با وجود نقایص در تامین مرکب یا محلول‌ها، سبب نوسان رنگ و یا تکرار، سایه، شبح، رگه و کاهش کیفیت‌‌ خواهد شد.

ممکن است سطح نوردها سنگ زده و پرداخت شده باشند که در ‌‌این صورت صرفا حجم کلی ‌‌‌نگه‌داری مرکب متناسب با سطح سیلندر تا حدودی کاهش می‌یابد و آن هم در زمانی کاربرد دارد که در مراحل اولیه شناخته شده و تصحیح شوند. قطرهای متفاوت نوردها سبب شده تا اتمام مرکب روی نوردها در یک لحظه انجام نشده و از ‌‌ایجاد رگه مرتبط با نورد جلوگیری کند.

مشکلاتی که قبلا اشاره شد، در عدم تنظیم، کثیفی، آلودگی‌‌، لقی، عدم قرار‌گیری درست، فرسودگی بیرینگ‌ها و محورهایشان و حتی زمان‌بندی صلایه‌های آن‌ها، نوع سیستم محرکه نورد منشا می‌باشد. سطوح صلایه‌ها عموما یکسان و از جنس پی‌وی‌سی یا مسی‌‌ هستند.

کنترل اوضاع و شرایط نوردها مانند قطر، طول، کیفیت لاستیک، چسبیدن لاستیک به محور، اکسیداسیون، نحوه ‌‌‌نگه‌داری نورد در محل سرد و تاریک، به دور از نور خورشید و منابع مغناطیسی و با روکش کاغذ، سختی سطحی، دوران، عدم وجود رسوبات، جابجایی نورد.

دقت در وضعیت فیزیکی اجزای ماشین

کنترل پنجه‌ها و سالم بودن ‌‌‌آن‌ها،‌‌ تمیزی محل ورود روانکار، زاویه و فواصل، عدم حرکت روان، جای ضربه، بدشکل‌شدگی، تیزشدگی‌‌، خوردگی پنجه و سکوهایشان،‌‌ نحوه و مقدار خوردگی احتمالی سکوها یا پنجه‌ها ‌به‌طور مورب یا جانبی نشانگر لقی و عدم تنظیم دقیق ماشین است که علاوه بر کنترل علائم انطباق چاپ، هنگام تولید، آشکارا‌‌ در مورد عملکرد ماشین و ‌‌‌نگه‌داری آن به ما می‌گوید.

توقف‌های متوالی ماشین ضمنا می‌تواند علاوه بر تنظیم نادرست، نشانگر وجود اختلال در سیستم انتقال قدرت یا نیرو‌‌ و نیز لقی یا خلاصی در سنسورها، تسمه‌ها، زنجیرها، کلاچ، قرقره‌ها، محورها، بیرینگ‌ها، لنگ‌ها، فنرها، تابع لنگ‌ها، شفت و غیره باشد.

به هر حال مواردی مانند زنگار، سایش، براده، تغییر حالت، ‌‌اندازه، رنگ، دقت، زمان عملکرد، تاخیر، جوش، خار و پین پله کرده، پیچ‌های گوناگون در یک قطعه معین، لقی میله‌های فنردار، تاب داشتن میله و محور، تغییر زاویه و ظرافت قطعات، نشتی روانکار یا محلول از آب‌بندهایشان، شوک‌های حرکتی، ارتعاش، ضربه غیرعادی، اکسیدشوندگی، آمپر کشیدن غیرعادی، دستکاری فیوزبندی، داغ شدن غیرعادی، سیم‌کشی اضافی و دور زدن سیم و مدارها، دستکاری، تغییر سیستم، خوراندن قطعات مانند جک بلبرینگ، قطعات به جای اصلی، کاهش کارآمدی، فرسودگی محل استقرار و پیچ‌های نگه‌دارنده، پایه‌ها، افزایش مقدار مواد مصرفی، تولید نامرغوب، ضایعات زیاد تولید، وقت‌گیری آماده‌سازی چاپ پیش از‌‌ اندازه، تنوع رنگ و ‌‌اندازه در تولید، تعویض زودهنگام قطعات، افزایش غیرعادی صدا و گرما، افزایش مصرف انرژی و … از جمله مواردی هستند که می‌تواند بر انتخاب ماشین یا نحوه و مقدار و کیفیت و هزینه تولید تاثیر گذارد.

چاپ تست شیت استاندارد

استفاده از چاپ فرم‌های استاندارد (تست شیت) شامل ‌‌‌ترام‌ها با نسبت‌ها و درصد‌های متفاوت، تصاویر، باندهای تنپلات‌‌ و نوار‌های با درصد مرحله‌‌ای و افزایشی یا کاهشی ‌‌‌ترام‌ها، علائم انطباق، ستاره‌‌ای، نردبانی و غیره به شما در شناخت مشکلات ماشین و هزینه‌های احتمالی که برآورد زمان آماده‌سازی و توانایی ماشین‌ها کمک می‌کند.

من خود به جهت نوع فعالیت‌‌ و سابقه کاری حرفه‌‌ای، به کار بردن علائم نردبانی ستونی را در‌‌ کارهای چاپی ‌‌‌ترجیح می‌دهم تا نوع ‌‌ایرادات و کنترل‌های مرسوم همچون سلامت فشار‌‌ سیلندر‌ها و و نوردها، بیرینگ‌های تجهیزات، حجم‌‌ و مقدار‌‌ انحرافات،‌‌ تکرار سایه و شبح شناسایی شود. البته تست شیت‌های استاندارد را هم در شناسایی سایر عیوب ‌‌‌ترجیح می‌دهم.

اغلب ماشین‌ها دارای مقداری انحراف در گردش دقیق دارند و هرچه ‌‌این نوسان بیشتر باشد، منجر به ارتعاشات، عدم یکنواختی محوری، افزایش بارهای وارده، بالا رفتن اصطکاک می‌شود.‌‌ این عوامل با تکرارشوندگی خودشان سبب گسترش لقی‌ها و فرسودگی تجهیزات می‌شوند، خرابی و دستکاری پیچ و اهرم یا اجزای فرمان‌دهنده نیز سبب تشدید ‌‌ایرادات و گسترش خرابی می‌شوند. یک بال برینگ معیوب و دارای اختلال می‌تواند تمامی ‌تنظیمات، مواد مصرفی و کل فرایند انجام کار، تجربیات و سوابق قبلی کاری را به چالش بکشد. در‌‌ برخی مواردی لازم است استاندارد‌ها و نحوه انجام کار، کنترل هزینه و زمان آماده‌سازی، توسط‌‌ شما ارزیابی شود تا بهترین راهکار‌‌ عملی و در دسترس، مشخص شود.

در مورد کار کردن غیراصولی خاطره‌‌ای نقل می‌کنم‌‌ در سفر به مشهد و تاخیر در برگشت. هنگام بازگشت از شهر مشهد در تعطیلات‌‌ آخر عید‌‌، برای تهیه بلیط به‌‌‌ ترمینال رفتم و پس از تهیه آن، اتوبوسی را که قرار بود با آن برگردیم، نگاه کردم. لاستیک سمت شاگرد شدیدا لاستیک‌سایی داشت. هنگام خروج از شهر مشهد، بوی سوختگی می‌آمد،‌‌ به راننده گفتم، اما او گفت بوی لنت ‌‌‌ترمز کامیون و اتوبوس‌هاست. با درخواست مجدد من در نزدیکی یک روستا ‌‌ایستاد و مشغول کنترل کردن لاستیک تایر شد، اما بیشتر از سر رفع تکلیف و نه کنترل واقعی. در برگشت هنگام نیمه‌شب ماشین‌های روبه‌رویی مرتب نور چراغ بالا و هشدار می‌دادند، وقتی از پنجره بیرون را دیدم، متوجه شدم چرخ اتوبوس آتش گرفته بود. به راننده گفتم و او‌‌ اتوبوس را متوقف کرد، مسافران آشفته و همه از اتوبوس بیرون رفتند، در آن بیابان، نیمه‌شب، اتوبوس آتش گرفت، مسافران ‌‌‌ترسیده، ماشین‌های عبوری ‌‌‌ترسیده و …. تا صبح در کف اتوبوس دیگر تا تهران نشستم. مشابه همین فاجعه در مورد ماشین‌های چاپ می‌تواند صورتی دیگر پدید آید.

اولویت‌ها در کنترل و بازرسی

اولویت مراتب کنترل از اساسی به موارد فرعی‌‌‌تر را باید رعایت کنیم. همچنین باید بدانیم کدام عیب‌ها را که در یک ماشین دست‌دوم دیدیم، باید از خرید صرف‌نظر کنیم و کدام‌ها را می‌توان با قدری هزینه اصلاح کرد. اهمیت تست شیت در نشان دادن ‌‌ایرادها خودش یک مقاله مفصل می‌شود.

اصولا قطعات حساس و مهم همانند سیلندر‌ها و دنده‌ها و عملکرد قطعات موثر باید به دقت کنترل شود حتی شاید سوابق تعمیرات را هم ببینیم. به هر حال اگر این موارد اشکال داشته باشند، خرید چنین ماشینی به صلاح نیست.

ماشینی که خاموش است و چند سال بیکار بوده، چه ویژگی‌ها و ملاحظاتی دارد؟ باید ببینیم علت خاموشی، چرایی و چگونگی‌‌ و احتمال برداشتن قطعات آن چه بوده است.

قیمت‌گذاری

بعد از همه ‌‌این کنترل‌های فنی نحوه قیمت‌گذاری خودش مسأله است. البته، قیمت همواره تابع عرضه و تقاضا و تفکر مدیریت و توان خریدار‌‌ و رفع نیاز‌ها است. ضمنا هنر القا نمودن نیاز‌ها از مهارت‌های اساسی فروشندگان است.

باید بدانیم که بابت چه ‌‌ایراداتی مبالغ کلان باید کسر شود و چه اشکالاتی مبالغ کم. آیا باید ماشین را با وضع موجود قیمت گذاشت و خرید، یا به شرط رفع اشکالات به قیمت توافقی با پیش‌پرداخت خریداری کرد؟

در یک نمایشگاه هنگام چاپ، یک برگ کاغذ به درون ماشین کشیده شد‌‌ که نشان‌دهنده ضعف تنظیمات و پنجه‌ها و مکانیسم کنترل است،‌‌ اما فروشنده ‌‌‌آن را به قدرت بالای سیستم مرکب نسبت می‌داد. سپس خودش از استدلالش خنده‌اش گرفت. به هرحال نکته زیاد است. معمولا در کشور ما به علت تحریم‌ها بهتر است اشکالات قبلا رفع شده و گواهی تایید وضعیت ماشین را دریافت کرد.

مسائل باز و بسته کردن یا نکردن ماشین در مبدا و مقصد، جرثقیل و حمل و پیاده کردن هم که مقوله‌‌ای است جداگانه. بر حسب نوع ماشین و توافق اصولا پرداخت مرحله‌‌ای بهتر است. البته هر پروسه و عملیاتی متضمن مهارت و تخصص خاص خود است و هزینه و زمان خود را می‌برد.

آیا مراکزی مثل موسسات ارزیابی اتومبیل، در صنعت چاپ هم داریم که ارزیابی‌‌ کنند و قیمت را تعیین‌‌ کنند؟ از علت انتخاب تا بهره‌برداری ماشین که بیشتر شامل مدیریت تعمیر و ‌‌‌نگه‌داری است حدود ۱۰۰ مورد هست که نیاز به بررسی دارد.

وجود ‌‌‌ترک‌های مویی، سایش‌ها، سروصدا‌ها، مصرف انرژی. تعداد تجهیزات، محل نصب، مثلا انگلیس یا یونان و ‌‌‌ترکیه اغلب موارد دارای مشکلاتی بوده‌‌اند. بیشتر با‌ کارشناسی توسط خبرگان انجام شده است. خود نمایندگی را بعید می‌دانم، مگر آن که از شرکتی معتبر لیسانس قوی بگیرد و به هر حال نمایندگی بیشتر به دنبال ماشین نو و بدون اگر و اما هستند. سود‌‌ امری است که همه به دنبال آن هستند و برخی بیشتر. برخی به اقتضا و مصلحت و برخی به‌صورت حرفه‌‌ای عمل ‌‌می‌کنند،‌‌ هر شخص و شرکتی زاویه دید خود را دارد.

باز هم چاپ فرم تست شیت

کنترل کیفیت‌‌ در چاپ و معنا و مفهوم نشانه‌های‌‌ کنترل استاندارد تجهیزات‌‌‌‌‌اندازه‌گیری به گونه‌ای طراحی شده‌‌اند که در رسیدن به کیفیت چاپ رنگی بالا‌‌‌تر و باطله کمتر و کاهش زمان آماده‌سازی‌‌ و نیز مواد مصرفی، به اپراتور ماشین کمک کند. این فرم‌ها و علائم، حاوی نشانه‌های گوناگون در کنترل کیفیت، علاوه بر نشانه‌ها و علائم عادی در تولید و بازتولید رنگ است. این نشانه‌های روی فرم تست شیت، برای کنترل کیفیت رنگ به سه مقوله اصلی تقسیم می‌شوند، اگرچه ‌‌این علائم را می‌توان برای بیشتر از یک هدف و کاربردشان‌‌ مورد استفاده قرار داد.

• نشانه و علائم تشخیص ستاره‌‌ای که به منظور عیب یابی و یافتن ‌‌ایرادات در تصویر چاپ شونده به کار می‌رود.
• نشانه و علائم کنترل پردازش، همانند بارکد‌های کنترل رنگ، مقیاس رنگ و تصویر که در هنگام نظارت بر چاپ به کار ‌می‌روند.
• نشانه‌ها و علائم استاندارد‌سازی،‌‌ همانند تعادل خاکستری‌‌ و نمودار همپوشانی‌‌ مرکب که استفاده شده تا حالت سیستم چاپ را ارزیابی کند.

این فرم‌ها و علائم برای چاپچی افست طراحی‌ شده تا وی به بالاترین کیفیت چاپ رنگی برسد، باطله کمتر، زمان آماده‌سازی کمتر، آنگاه اپراتور قادر است وظایف خود را بهتر تشخیص داده و شاخصه‌ها و مولفه‌های ماشین را کالیبره کند (ماشین، مرکب، محلول رطوبت‌دهی، کاغذ، پلیت، لاستیک). ضمنا مکانیک ماشین نیز به کمک همین علائم ‌‌ایرادات ماشین را دقیقا تشخیص ‌‌می‌دهد.

این علائم همچنین مواردی را در برمی‌گیرد، مثل رشد نقطه یا چاقی ترام، همپوشانی خشک و مرطوب، و وضوح چاپ‌‌ را نشان ‌‌می‌دهد. ضمنا نشان‌دهنده اشکالات چاپ همچون لکه، تکرار، سایه، عدم تعادل آب/مرکب‌‌ را نشان ‌‌می‌دهد.

بارکد‌های تکی و جفتی برای کنترل رنگ قسمت‌هایی به شکل ابری برای همپوشانی مرکب در تصاویر تنظیم اساسی رنگ‌‌ و تصحیح رنگ و تعادل خاکستری نشانه‌های نردبانی به جهت کنترل تثبیت و انطباق‌‌ و امکان تجزیه و تحلیل ‌‌ایرادات و به کمک سایر علائم غلظت فضای رنگ، وضوح چاپ، خطا‌های فام رنگ، تعادل خاکستری، چاقی ترام و تعداد نقاط ‌‌‌ترام را‌‌‌‌‌ اندازه‌گیری کند.

نشانه‌ها و علائم کنترل پلیت‌‌ برای تشخیص کالیبره بودن و‌ روند بازتولید تصویر، است.

آن‌ها شامل ۷ عنصر ضروری هستند:

• جدا‌سازی مرحله‌‌ای‌‌‌ ترام‌ها به‌صورت افزایشی یا کاهشی پیوسته به‌صورت کالیبره و تنظیم‌شده‌‌ از صفحه نمایشگر‌‌ برای تصویرگذاری روی فیلم یا پلیت.
• ‌‌ نشانه‌ها با خطوط نازک میکرونی و کوچک و متنوع‌‌ پیوسته‌‌ با علائم دقیق‌‌ برای سطوح نوردهی.
• ‌‌ترام‌های مرحله‌‌ای سایه روشن کالیبره شده شامل مواردی با تفکیک ۱۵۰ خط بر‌‌اینچ و مقادیر یکسان رنگ.
• ‌‌ تفکیک مسیر با فضاهای تصویر ظریف‌‌ استفاده شده تا تفاوت چاقی ‌‌‌ترام را‌‌ متناسب با تعداد خطوط‌‌‌ ترام‌ها ‌‌‌‌‌اندازه‌گیری کند.
• مناطق کنترل نقاط سایه روشن در قسمت‌های روشن و تیره تصویر.
• نشانه‌های نردبانی، مقدار انحراف در چاپ، لکه، دوتایی و تکرار، در طول خودش را نشان داده و ضمنا‌‌ ایراد چرخ دنده‌ها و فشار سیلندر و حتی نورد‌ها را نشان ‌‌می‌دهد. نشانه‌های ستاره‌‌ای به منظور شناسایی‌‌ پخش مرکب، لکه، دوتایی و سایه به‌کار می‌رود.
• نمودار میله‌‌ای برای کنترل قسمت‌های یکپارچه رنگ، غلظت مرکب، چاقی ترام، وضوح چاپ، همپوشانی، لکه، تکرار و سایه را در حین چاپ به کار می‌رود.